Pracownicy
prof. dr hab.
Marcin Tadeusz Łukaszewski
teoria muzyki, fortepian
Fot. Paweł Łukaszewski
Teoretyk muzyki, pianista, kompozytor. Doktor nauk humanistycznych (dyscyplina: nauki o sztuce), doktor habilitowany sztuki muzycznej (dyscyplina: kompozycja i teoria muzyki).
Urodzony w 1972 w Częstochowie, absolwent tamtejszego Państwowego Liceum Muzycznego. W latach 1991–1996 odbył studia pianistyczne w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie prof. Bronisławy Kawalli (dyplom z wynikiem celującym 1996), prof. Jana Ekiera i prof. UMFC Edwarda Wolanina. W roku akademickim 1996/1997 był słuchaczem studium doktoranckiego w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (muzykologia). Wiedzę doskonalił na studiach podyplomowych w AMFC i UMFC: Podyplomowych Studiach Wykonawstwa Muzyki Współczesnej w klasie fortepianu prof. Szabolcsa Esztényiego (1996–1998), Podyplomowych Studiach Teorii Muzyki (1998–2000), Podyplomowych Studiach Kompozycji u prof. Mariana Borkowskiego (2012–2014).
W 2005 uzyskał w AMFC stopień doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie nauki o sztuce (promotor: prof. dr hab. Marek Podhajski), a w 2014 na UMFC stopień doktora habilitowanego sztuki muzycznej w dyscyplinie kompozycja i teoria muzyki.
Jako pedagog pracuje od 2011 na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie (od października 2015 na stanowisku profesora UMFC). W latach 1996–2013 pracował w specjalności Muzykologia Kościelna (później Muzykologia Teoretyczna i Stosowana) na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego (dawniej ATK) w Warszawie. W latach 2006–2011 wykładał także w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Warszawsko-Praskiej. Prowadzi warsztaty i kursy interpretacji, w tym m.in. warsztaty interpretacji muzyki organowej, fortepianowej i klawesynowej Mariana Sawy (Częstochowa 2010, 2012, 2014), warsztaty poświęcone muzyce tego kompozytora dla studentów Wydziału Instrumentalno-Pedagogicznego UMFC w Białymstoku (2013) oraz warsztaty dla uczniów klas fortepianu i klawesynu w OSM I i II st. im. F. Chopina w Bytomiu (2014).
Jako teoretyk muzyki aktywnie uczestniczy w konferencjach naukowych (udział czynny, współorganizator). Jego zainteresowania naukowe obejmują przede wszystkim zagadnienia polskiej muzyki fortepianowej, pianistyki, polskiej muzyki chóralnej oraz muzyki o tematyce religijnej. Jest autorem pięciu książek: Przewodnik po muzyce fortepianowej, PWM, Kraków 2014; Fortepianowe formy wariacyjne kompozytorów polskich 1900–2010. Dzieje gatunku i technika wariacyjna, Musica Sacra Edition, Warszawa 2013; Twórczość fortepianowa Mariana Sawy, Towarzystwo im. Mariana Sawy, Warszawa 2012; Muzyka chóralna o tematyce religijnej kompozytorów warszawskich 1945–2000, Wydawnictwo Polihymnia, Lublin 2007; Wojciech Łukaszewski. Życie i twórczość, Wydawnictwo WSP, Częstochowa 1997, a także tomiku poetyckiego Kontrapunktując słowa, Musica Sacra Edition, Warszawa 2015. Ponadto ma na koncie szereg książek pod swoją redakcją, kilkadziesiąt opublikowanych artykułów w zeszytach naukowych Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie, Akademii Muzycznej im. S. Moniuszki w Gdańsku, Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach, Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie oraz w czasopismach (m.in. Seminare, Liturgia Sacra, Musica Sacra Nova, Kwartalnik Muzyka, Saeculum Christianum, Artes [Iași – Rumunia], Roczniki Teologiczne Warszawsko-Praskie), a także ponad 300 artykułów popularno-naukowych ogłoszonych w różnych czasopismach muzycznych i pozamuzycznych. Jest autorem ponad stu haseł biograficznych pisanych do słownika Kompozytorzy polscy 1918–2000, angielskiej wersji tej pracy – Polish Music. Polish Composers (obie pod red. prof. dra hab. M. Podhajskiego), Almanachu Kompozytorów AMFC (pod red. prof. UMFC dr hab. A. Gronau-Osińska), Encyklopedii Religii PWN, Słownika Biograficznego Ziemi Częstochowskiej, a także szeregu obszernych komentarzy do płyt CD (dla różnych wydawnictw, m.in. DUX, Musica Sacra Edition i Acte Préalable) oraz wydań krytyczno-źródłowych dzieł Mariana Sawy, Piotra Perkowskiego i Wojciecha Łukaszewskiego. Był także redaktorem kilkudziesięciu książek programowych festiwali – Laboratorium Muzyki Współczesnej (Warszawa, Białystok) i Gaude Mater (Częstochowa).
Jako pianista prowadzi działalność koncertową, występując jako solista i kameralista. Brał udział w takich festiwalach i cyklach koncertowych, jak m.in: Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” (2004), Warszawskie Spotkania Muzyczne (1999, 2005), Międzynarodowy Festiwal „Laboratorium Muzyki Współczesnej” w Warszawie (2004, 2006, 2009), XIII Śląskie Dni Muzyki Współczesnej w Katowicach (2008), Festiwal „Musica Moderna” w Łodzi (2006, 2007), Conversatorium Organowe w Legnicy (2000, 2008), Festiwal Muzyki Pasyjnej i Paschalnej w Poznaniu (2008, 2009), Sympozjum Kompozytorskie Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie (1999, 2003), wielokrotnie w koncertach Katedry Kompozycji i koncertach kompozytorskich różnych twórców w AMFC.
Specjalizuje się w wykonawstwie muzyki fortepianowej twórców polskich XX i XXI wieku. Na koncie ma szereg prawykonań. Wielokrotnie prezentował dzieła fortepianowe takich kompozytorów, jak m.in.: Grażyna Bacewicz, Marian Borkowski, Jan Fotek, Aleksandra Garbal, Jerzy Kornowicz, Bartosz Kowalski, Juliusz Łuciuk, Paweł Łukaszewski, Wojciech Łukaszewski, Krystyna Moszumańska-Nazar, Piotr Perkowski, Bronisław Kazimierz Przybylski, Marian Sawa, Kazimierz Serocki, Tomasz Sikorski, Władysław Słowiński, Romuald Twardowski, Marcin Wierzbicki, Sławomir Zamuszko, Maciej Zieliński, Maciej Żółtowski, Artur Żuchowski oraz własnego autorstwa. Dokonał rekonstrukcji, uporządkowania, premierowego nagrania, wydania drukiem i podjął refleksję analityczną nad twórczością fortepianową Mariana Sawy, którą stale propaguje podczas koncertów, konferencji naukowych i warsztatów interpretacji.
Nagrał szereg płyt kompaktowych z muzyką polską. Należą do nich przede wszystkim albumy autorskie, w większości zawierające premierowe nagrania: „XXth Century Polish Piano Music” (Acte Préalable AP 0016, 1999, utwory G. Bacewicz, K. Serockiego, M. Borkowskiego, J. Fotka, W. Łukaszewskiego, M. Sawy), „Franciszek Lessel – Piano Works” (2 CD: Acte Préalable AP 0022, Acte Préalable AP 0023, 1999), „Piotr Perkowski – Piano Works” (Acte Préalable AP 0072, 2002), „Marian Sawa – utwory fortepianowe” (album 2 CD: Musica Sacra Edition MSE 005/006, 2006). Albumy z utworami Lessla uzyskały w 2000 nominację do Nagrody „Fryderyk ’99”, natomiast płyta z utworami Perkowskiego została w 2003 uhonorowana Nagrodą „Fryderyk 2002” w kategorii „muzyka solowa”. Nagrania z dziełami Perkowskiego, Sawy i prawie wszystkimi dziełami Lessla były pierwszymi rejestracjami w historii światowej fonografii. Nagrania Marcina T. Łukaszewskiego znalazły się także na licznych innych płytach kompaktowych, z których wiele było nominowanych do „Nagrody Fryderyka” lub uzyskało tę nagrodę. Łącznie dyskografia M.T. Łukaszewskiego obejmuje 16 płyt CD.
Kompozycje Marcina Tadeusza Łukaszewskiego były wykonywane w kraju, m.in. podczas takich festiwali, jak: Festiwal „Musica Moderna” (2002, 2010), Festiwal Muzyki Nowej w Bytomiu (2010, 2011), Legnickie Conversatorium Organowe (1998, 2000), Międzynarodowy Festiwal „Il mondo in musica” w Fivizzano (Włochy, 1998), Międzynarodowy Festiwal „Musica Sacra” w Katedrze Warszawsko-Praskiej (2005, 2008), Międzynarodowy Festiwal Chóralny Akademická Banská Bystrica (Słowacja, 2005), Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater” w Częstochowie (1996, 1997, 1998, 2002), Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej im. ks. S. Ormińskiego w Rumi (2001, 2002), Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej w Międzyzdrojach (1998), Międzynarodowy Konkurs Pieśni Chóralnej w Suwałkach (1998), Ogólnopolski Festiwal Kolęd i Pastorałek w Będzinie (1997), Ogólnopolski Turniej Chórów „Legnica Cantat” (2001, 2004), Letnie Koncerty Organowe i Kameralne we Władysławowie (2013), IV Międzynarodowy Festiwal Chóralny „Moskwa – miastem pokoju” (2005) oraz za granicą, m.in. w Belgii, Francji, Holandii, Kanadzie, Niemczech, Rosji, Słowacji, Stanach Zjednoczonych, Włoszech. Utwory M. T. Łukaszewskiego zostały zarejestrowane przez Polskie Radio oraz na płytach CD takich wytwórni, jak m.in.: Acte Préalable i DUX. Utwory chóralne były wykonywane m.in. przez takie zespoły, jak: Chór Akademicki Akademii Techniczno-Rolniczej im. J.J. Śniadeckich w Bydgoszczy, Chór Akademicki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Chór ATK (UKSW) w Warszawie, Chór Instytutu Muzykologii KUL, Chór Kameralny Akademii Medycznej we Wrocławiu, Chór Kameralny Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, Chór Polskiego Radia w Krakowie, Chór Polsko-Niemieckiej Akademii Chóralnej „In Terra Pax”, Polski Chór Kameralny „Schola Cantorum Gedanensis”, Slovak Philharmonic Choir, Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia”.
Jest członkiem: Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, Stowarzyszenia STOART, Stowarzyszenia Musica Sacra, Towarzystwa Naukowego Franciszka Salezego, Mazowieckiego Towarzystwa Naukowego, Towarzystwa im. Mariana Sawy (współzałożyciel, wiceprezes) oraz Akademii Fonograficznej.
Marcin Tadeusz Łukaszewski jest laureatem szeregu nagród, w tym m.in.: 2015 — Odznaki Honorowej „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, 2015 – Nagrody Rektora UMFC I stopnia, 2011 – wyróżnienia I stopnia za utwór I like modern music w Otwartym Konkursie Kompozytorskim, organizowanym w ramach III Festiwalu Muzycznego im. Henryka Mikołaja Góreckiego „Mikołajowe Granie” w Rydułtowach, 2010 – II nagrody w Konkursie Kompozytorskim im. W. Landowskiej w Warszawie za Action Cembalo na klawesyn, 2006 – III nagrody w I Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim „Pro Organo” za Exegi monumentum na organy, 2006 – Nagrody „Fryderyk 2005” za trzypłytowy album Chóru Katedry Warszawsko-Praskiej Musica Sacra (udział w nagraniu utworów J. Brahmsa i F. Mendelssohna), 2003 – Nagrody „Mater Verbi”, 2003 – Nagrody „Fryderyk 2002” za płytę Piotr Perkowski – Piano Works, 2000 – Nominacji płyty Franciszek Lessel – Piano Works do Nagrody „Fryderyk ’99”, 1996 – II nagrody (I nie przyznano) w Konkursie Kompozytorskim im. F. Nowowiejskiego w Warszawie za Prolog i fugę na organy (1992).
Był stypendystą: Stowarzyszenia Musica Sacra (1996), Prezydenta Miasta Częstochowy (1996), Fundacji Kultury w Warszawie (1997), UKSW w Warszawie (1999) oraz wielokrotnie Stowarzyszenia Autorów ZAiKS.
więcej informacji: www.marcinlukaszewski.eu
e‑mail: marcin_lukaszewski@o2.pl, marcintadeusz@gmail.com